Praktika e ushtrimeve fizike mund të jetë një metodë tërheqëse terapeutike për t’u larguar nga varësia e alkoolit.
Sipas një studimi nga qendra Neuroscience Boulder, aktiviteti i rregullt fizik si ecja, xhiro me biçikletë, mund të kompensojë deri në një farë mase dëmin e shkaktuar nga alkooli në tru.
Këto studime janë përqendruar tek 60 persona (37 burra dhe 23 gra) tregojnë se praktikimi i rregullt i një sporti shoqërohet me një reduktim të lezioneve të masës së bardhë për shkak të alkoolit. Lënda e bardhë përbëhet nga një tufë qelizash nervore, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në komunikimin midis zonave të ndryshme të trurit.
Pas një analize të trurit të pjesëmarrësve, studiuesit arritën në përfundimin se personat që praktikonin në mënyrë intensive një sport, kanë më pak alternime të lëndës së bardhë.
Rezultatet tregojnë se praktika e ushtrimeve fizike mund të jetë një metodë tërheqëse terapeutike për t’u larguar nga varësia e alkooli.
ABUZIMI DHE VARESIA NGA ALKOOLI
Alkoolizmi paraqet shprehi te pashendetshme ose te rrezikshme te konsumimit te alkoolit – sikurse eshte pirja e perditshmeose pirja e nje sasie te madhe per nje kohe te shkurter. Kjo mund ti demtoje raportet me njerezit, te shkaktoi mungese ne pune dhe te coje drejt problemeve ligjore, si vozitje nen ndikimin e alkoolit. Kur abuzoni me alkoolin ju vazhdoni te pini dhe pse e dini se konsumimi I tij shkakton probleme. Nese vazhdoni te abuzoni me alkoolin, mund te zhvilloni varesi nga alkooli. Varesia nga alkooli ndryshe quhet alkoolizem. Ne kete gjendje jeni fizikisht dhe menderisht te varur nga alkooli. Keni nevoje te madhe ose deshire per te pire. Ndjeni se duhet te pini per te jetuar.por kjo deshire mund t’iu kushtoje dhe jeten tuaj, prandaj hiqni dore nga alkooli dhe shkoni merni ndihmen e nevojshme qe te mos jeni me alkoolik.
EFEKTET NEGATIVE TE ALKOOLIT TE ADOLESHENTET
Adoleshentet qe konsumojne alkool paraqesin rrezik qofte per adoleshentet e tjere qofte per shoqerine ne pergjithesi. Efektet e konsumit te alkoolit ndikojne ne shume aspekte te jetes, rrisnkriminalitetin dhe aksidentet rrugore si dhe kane efekt negativ mbi memorjen. Adoleshentet qe pine paraqesin rrezik te krijojne varesi edhe ne moshe te rritur.
Efekte neurologjike
Alkooli ka nje efekt shume te madh ne trurin e adoleshenteve. Meqe truri i nje adoleshenti nuk eshte i zhvilluar plotesisht, alkooli ndikon ne aftesine e memorizimit te gjerave, zgjidhjes se problemeve dhe perdorimit te logjikes. Konsumi i alkoolit ndikon edhe ne sistemin limbik ku mund te coje ne humbje te shpejte te vetkontrollit, sjellje agresive dhe mungese rrespekti per normat morale.
Varesia ndaj alkoolit ne te ardhmen
"National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism" raporton se adoleshentet qe fillojne te pijne perpara moshes 15 vjec jane 4 here me te prirur qe te zhvillojne varesi ndaj alkoolit se ata persona qe kane filluar te pine pas moshes 21 ose me pas. Kjo statistike eshte mese e vertete sidomos per ata adoleshente qe kane histori te ngjashme familjare te lidhura me varesine ndaj alkoolit.
Alkooli dhe ngarja e makines
40% e aksidenteve fatale perfshijne ngarjen e makines ne gjendje te dehur nga adoleshente. Adoleshentet nuk arrijne te dallojne nese jane aq te dehur sa per te mos arritur te ngasin makinen. Perplasjet si pasoje e dehjes eshte nje nder faktore te me te medhenj te dehjes se adoleshenteve.
Vetvrasja
Faktori i trete me i madh i vdekjeve te adoleshenteve eshte vetvrasja. Alkooli shkakton nje crregullim te substancave kimike ne tru. Keto inbalanca mund te shkaktojne stres dhe depresion, te cilet jane disa faktore qe kontribuojne shume ne tentativat per vetvrasje.
Seksi me rrezikshmeri te larte
Seksi me rrezikshmeri te larte eshte seksi i pambrojtur me shume partnere. Ky lloj seksi rrit mundesine e perhapjes se semundjeve seksualisht te transmetueshme si dhe te shtimit te shtatzanive te padeshiruara. Adoleshentet qe konsumojne sasi te medha alkooli vuajne nga mungesa e arsyetimit, keshtu duke rritur mundesine e kryerjes se seksit me rrezik te larte. Pervec kesaj ka me shume mundesi qe adoleshentet nen efektin e alkoolit te marrin pjese ne aktivitete seksuale te pambrojtura.
Efekte neurologjike
Alkooli ka nje efekt shume te madh ne trurin e adoleshenteve. Meqe truri i nje adoleshenti nuk eshte i zhvilluar plotesisht, alkooli ndikon ne aftesine e memorizimit te gjerave, zgjidhjes se problemeve dhe perdorimit te logjikes. Konsumi i alkoolit ndikon edhe ne sistemin limbik ku mund te coje ne humbje te shpejte te vetkontrollit, sjellje agresive dhe mungese rrespekti per normat morale.
Varesia ndaj alkoolit ne te ardhmen
"National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism" raporton se adoleshentet qe fillojne te pijne perpara moshes 15 vjec jane 4 here me te prirur qe te zhvillojne varesi ndaj alkoolit se ata persona qe kane filluar te pine pas moshes 21 ose me pas. Kjo statistike eshte mese e vertete sidomos per ata adoleshente qe kane histori te ngjashme familjare te lidhura me varesine ndaj alkoolit.
Alkooli dhe ngarja e makines
40% e aksidenteve fatale perfshijne ngarjen e makines ne gjendje te dehur nga adoleshente. Adoleshentet nuk arrijne te dallojne nese jane aq te dehur sa per te mos arritur te ngasin makinen. Perplasjet si pasoje e dehjes eshte nje nder faktore te me te medhenj te dehjes se adoleshenteve.
Vetvrasja
Faktori i trete me i madh i vdekjeve te adoleshenteve eshte vetvrasja. Alkooli shkakton nje crregullim te substancave kimike ne tru. Keto inbalanca mund te shkaktojne stres dhe depresion, te cilet jane disa faktore qe kontribuojne shume ne tentativat per vetvrasje.
Seksi me rrezikshmeri te larte
Seksi me rrezikshmeri te larte eshte seksi i pambrojtur me shume partnere. Ky lloj seksi rrit mundesine e perhapjes se semundjeve seksualisht te transmetueshme si dhe te shtimit te shtatzanive te padeshiruara. Adoleshentet qe konsumojne sasi te medha alkooli vuajne nga mungesa e arsyetimit, keshtu duke rritur mundesine e kryerjes se seksit me rrezik te larte. Pervec kesaj ka me shume mundesi qe adoleshentet nen efektin e alkoolit te marrin pjese ne aktivitete seksuale te pambrojtura.
DROGA DHE ALKOOLI TEK ADOLESHENTET
Në shoqerinë shqipëtare drogat dhe problemet që shkaktojnë ato janëbërë më shumë evidente sidomos pas viteve 90. Me hapjen e shoqërisë,lëvizjes së lirë të njerëzve dhe mallrave një produkt i ri deri diku edhe ipanjohur për shoqërinë tonë të asaj kohe siç ishte droga u fut në vendintonë. Droga ishte një produkt pak i njohur si për specialistët që merreshinme problemet shëndetësore ashtu dhe për masën e gjëre të popullsisë,sidomos për të rinjtë që shtyheshin edhe nga kurioziteti.Deri në fillim të viteve 90 kishte shumë pak ose aspak përdorues tëdrogave “të forta”, siç mund t’i quajmë. Drogat më të përdorshmederi në atë kohë ishin duhani, alkoli si dhe disa preparate farmaceutike.Pozicioni gjeografik i vendit tonë mes lindjes dhe perëndimit në tëashtuquajturën “Rruga ballkanike” ka kushtëzuar, në një farë mënyre,politikën shtetërore për t’u fokusuar kryesisht në fushën e marrjes sëmasave kundër trafikut ilegal të drogave. Rruga ballkanike përdoretkryesisht për trafikimin e një prej drogave më të dëmshme për shëndetin e qytetarëve - heroinës.Trafikimi i drogave është një nga aktivitetet ilegale më fitimprurëse tëkrimit të organizuar së bashku me trafikimin e qenieve njerëzore,kontrabandën, krimin ekonomik dhe pastrimin e parave.Shqipëria nuk përbën vetëm një rrugë tranziti të drogave ilegale, por ajoështë vendi ku droga kultivohet (kryesisht Cannabis Indica), prodhohet(vaji i hashishit dhe marijuana), tregtohet lokalisht dhe abuzohet.Nuk mund të flasim për një numër të saktë të përdoruesve të drogësnga të rinjtë shqiptarë por Instituti i Shendetit Publik në bashkpunim me organizma të tjerë kombëtarë dhe ndërkombtarë ka kryer dhe vazhdon të kryej një sërë studimesh rreth kësaj fushe.
Sipas YRBS (youth risky bihevior survey) studim i kryer në shkolla metë rinjtë e moshave 14-18 vjeç tregohet se 5.4% e të anketuarve kishineksperimentuar me kanibis, 4% me ekstazi, 1.4% kishin përdorur heroinëdhe 1.6% kishin përdorur kokainë.
Kryeqyteti mban numrin më të madh të përdoruesve të drogës të cilëtjanë adoleshentët dhe të rinjtë. Instituti i Shëndetit Publik, por edheqendrat të cilat i trajtojnë ato, raportojnë për një numër në rritje të rastevetë personave të cilët marrin lëndë narkotike në Tiranë. Nga viti në vit
Niveli i përdorimit të drogave nga të rinjtë shqiptarënumri i përdoruesve të drogës ka një trend në rritje, por ajo që mbetetmë problematike është se këta përdorues janë adoleshentë. Rreth 6-7 për qind e të rinjve përdorin drogë duke filluar nga më të lehtat, sitymosja e hashashit, e deri tek kokaina, heroina, me injeksione. “Rreth7-9 per qind e të rinjve të shkollave të mesme janë ekspozuar ndajdrogave në mjediset shkollore ose rreth tyre. Pra, u është ofruar përdorimii një droge pranë mjedisit të shkollës, çka do të thotë që trafikantët edrogës, funksionojnë tashmë kudo, edhe pranë shkollave”,
Vihet re një numër më i madh i përdoruesve meshkuj dhe përdoruesitmë të shumtë janë të rinjtë e zonave urbane, kryesisht qytetet e mëdha si
Tirana, Fieri, Durrësi, Vlora etj. Droga mund të jetë e ngurtë (krak),e lëngshme (alkooli),ose e gaztë
(inhalante).Pavarësisht nga drogat e përdorura të gjitha janë të dëmshme dhe kanë
efekte tek përdoruesit e më tej. Përdorimi i drogës ndikon tek shëndeti,puna, jeta personale, në familje dhe në rrethin shoqëror
Për të ndryshuar mënyrën sesi ndjehen sepse duan që të ndjehen më
mirë ose thjesht ndryshe
Sepse besojnë në dobishmërinë e tyre
Për t’u çlodhur
Për t’u argëtuar
Për t’u bërë pjesë e shoqërisë
Për shkak të kureshtjes
Për të lehtësuar apo minimizuar dhimbjen fizike dhe psikologjike
Drogat stimuluese shpejtojnë funksionet e organizmit.
Si rrjedhim personi që merr stimulantin ndjehet :më i gjallë,
i vëmendshëm
i sigurt tek vetja.
Ato rritin rrahjet e zemrës,
temperaturën e trupit
tensionin e gjakut.
Stimulantët pakësojnë oreksin, zmadhojnë pupilate syrit, sjellin pagjumësi dhe e bejnë përdoruesin që të flasë pa pushim apo të jetë pak nervoz.
Marrja e sasive të mëdha të stimulatëve shkakton:
ankth,
panik,
kriza,
dhimbje koke,
dhimbje në stomak,
agresivitet
paranojë.
Stimultantët e fortë mund të maskojnë disa nga efektet e depresantëve si për shëmbull alkooli.
Stimulantët e dobët
Kafeina(në çaj,kafe dhe pijet kola)
Nikotina(duhani)
Efedrina(përdoret në mjekimet për astëm dhe alergji)
Stimultantët e lehtë që përdoren më shumë nga të rinjtë janë
duhani dhe kafeja.
Stimulantet e forte
Amfitemina
Kokaina
Ekstazi
Tabletat dobësuese
(Duromoni,Tenuate Dospan,Ponderaks)
Stimultantët e fortë që përdoren më shumë nga të rinjtë janë ekstazi dhe kokaina.