Menaxhimi efektiv I Klases
Abstrakti•Menaxhimi I klases eshte nje teme shume e gjere dhe interesante per t’ustudiuar.Menaxhimi eshte menyra se si organizohet klasa dhe ai ndikon ne tegjithe klimen e klases dhe sjelljen e nxenesve.Ky trajtim teorik në këtë punim, përfshinë kriteret më themelore që ndërlidhenme menaxhimin e klasës, atribute këto, të cilat duhet t´i posedojë dhe zbatojëçdo mësimdhënës në shkollën e sotme• Studimi i tillë ka të bëjë me drejtimin e klasës, formimin e grupeve, fillimin dhepërfundimin e mësimit, ekologjinë e klasave, klimën e klasës, motivimin enxënësve, vetitë e mësimdhënësit, komunikimi me nxënësit, mbajtja e disiplinësnë klasë dhe trajtesa të tjera që mund të rrjedhin gjatë këtij trajtimi.• Qellimi I ketij studimi eshte qe te kuptojme se cdo te thote nje menaxhimefektiv I klases dhe te identifikojme se cilat jane teknikat qe e bejne efektiveorganizimine ores se mesimit.• Per realizimin e ketij studimi eshte perdorur si instrument mates nje pyetesorme pyetje te hapura e te mbyllura te aplikuar ne 100 nxenes te disa shkollave 9-vjecare te qytetit te Elbasanit.• Ne perfundim te ketij punimi jane dhene edhe rekomandimet perkatese permesuesit.
Aforizma•Shkolla duhet t’i jape mundesi te gjera mesuesit per tu bere njeriI dashur i femijeve,qe te beje ne klase nje jete aktive dheintensive mesimdhenieje.”• (P.Bllonski)• Nese mesimi konceptohet si komunikim mesues nxenes dhe jothjesht nje pune angari; nqs mesimdhenia konsiderohet art dhe jopune e rendomte , koha e qendrimit ne klase fluturon pa u ndier, tete kundert mesimdenia shnderrohet ne barre dhe ju e pyesniveten: “perse jam ketu?”• (E.Iljin)• Mesuesi duhet te kete besim dhe siguri ne drejtesine e punesshume te dobishme qe ben, duhet te jete kerkues ndaj vetes dhejo vetem si petagog , por me kryesorja e kryesoreve , si njeri.• (A.Maniakov)
4. Objektivat• Gjate ketij prezantimi do te kuptoni:• rendesine e praktikave te menaxhimit efektiv teklases.• faktoret kryesore ne menaxhimin efektiv te klases• si te menaxhoni procedurat dhe rutinat• Si te behet menaxhimi I sjelljes se nxenesve• Te zhvilloni nje filozofi personale te menaxhimit teklases
5. Menaxhimi I klases• Menaxhim I klases apo menaxhim Inxenesve???
6. Cfare eshte menaxhimi Iklases?“Une kam arritur në një përfundim plotësisht të qartë, se unë jamfaktori vendimtar në klasë. Eshte menyra ime personale e tesjellurit qe krijon githe klimen ne klase. Eshte humori im gjatedites qe percakton gjithcka. Si nje mesues une zoteroj nje fuqi tejashtezakonshme qe ta bej jeten e nje femije te gezueshme osemizerable...” (Thenie e nje mesuesi)“Menaxhimi i mësimit ka të bëjë me drejtimin dheorganizimin e veprimtarive të tilla të të nxënit dukesynuar që të maksimalizohet përfshirja produktive enxënësit në mësim.”(Musai, 2003, f.201).Fjala menaxhim do të thotë udhëheqje, drejtim,organizim, në këtë kontekst, në kuadër të procesitmësimor.
7. Dy qellimet kryesore:• Te nxise perfshirjen dhe bashkepunimin enxenesve ne te gjithe aktivitetet e klases• te krijoje nje mjedis pune produktiv.The First Days of School,Harry Wong pohon ,“Menaxhimi I klases eshtepraktika dhe procedura qelejojnemesuesin tu mesojenxenesve sesi te nxene.
8. Menaxhimi I klasesMenaxhimi I klases nuk eshte vetem :• Krijimi I nje klase te rregullt• Reduktimi I gabimeve• Por menaxhimi I klases perfshin cdo gje qe benmesuesi per te organizuar nxenesit, kohen ,materialet ne menyre qe nxenesit te nxene.
9. Ambjenti fizik• Ambjenti fizik I klases ndikon temesuarit,pjesemarrjen dhe perfshirjen enxenesve ne aktivitetet e klases• Harxhoni pak kohe per te vendosur sesimund te jete organizimi me I mire per tebere aktivitete te ndryshme ne klase.
10. Cilesite e mesuesit te mire1. Të jenë të sigurt, të përzemërt dhe të shoqërueshëm;2. Të veprojnë si biznesmenë;3. Të jenë më nxitës;4. Të përdorin më shumë kontaktin me sy;5. Të përdorin më shumë humorin;6. Të jenë më të qartë rreth rregullave të klasës ;7. Të vendosin më mirë praninë dhe autoritetin ;8. Të komunikojë hapur dhe shpeshduke përdorur më shumë dialogun se monologun.10. Veshja e pershtatshme1. levizja ne klase
11. Mesuesi Ideal:• Kenaq nxenesit• Perdor teknika te ndryshmete mesimdhenies• Ka nje sens te mire humori• Vepron si adult dhe jofemije• I mban premtimet• Eshte I organizuar• Zoteron lenden• Pranon kur ka gabuar• Perdor nje ton te kendshem• Eshte entuziast rreth lendes• Ka deshire te degjoje te dypalet gjate nje problemi• Ka nje reputacion perdhenier e puneve sfiduese• I mban te gjithe te zene nepune• Nuk mban nxenes tepreferuar• Eshte I sjellshem me te gjithegjate gjithe kohes• Eshte miqesor dhe I drejteAccording to Julia G. Thompson, author of Discipline SurvivalKit for the Secondary Teacher
12. Maredhenia mesues - nxenes1. mesuesit duhet te tregojne kujdes per nxenesit tuaj2. merni pjese ne evente sportive, interesohuni per pasionet etyre , dhe beni nje lidhje .3. Ju duhet te njihni mire lenden tuaj. Pergatitja nderton besim4. Ju duhet te merni komanden e klases . Nese ju nuk jenilideri I klases, kete pozicion do ta marin me kenaqsinxenesit tuaj.5. Ju duhet te veproni ne menyre mature ne cdo moment .MOS U BENI IRONIK, mos thoni genjeshtra. Mos e humbisnitemperametin.6. Ju duhet te ruani nje distance emocionale mes jush dhenxenesve tuaj. Nxenesit kane bashkemoshatare. Ata ju duanjuve qe ti mesoni .From First-Year Teacher’s Survival Kit, by Julia G.
13. Mer mbeshtetjen e prinderve• Sigurohu qe ti dergosh nje kopje te planit tedisiplines prinderve ne shtepi qe ne diten e pare teshkolles• Krijo nje kontakt pozitiv me prinderit perpara se tekesh nevoje per ndihmen e tyre per nje problem tecaktuar.• Kontaktoni prinderit sapo te shihni nje ndryshimne sjelljen e femijes se tyre.• Prinderit mund te jene nje nga aleatet tuaj me temedhenj ne menaxhimin e sjelljes se nxenessve .
14. Model komunikimi mes mesuesve dheprinderve• Te dashur prinder!• Une dua qe komunikimi me ju te jete efektiv. Per kete arsye po ju dergoj kete leter pert’ju njohur me disa nga aktivitetet mesimore qe jane planifikuar te kryhen nga femijajuaj javen qe vjen. Nqs keni pyetje , ju lutem perdorni pjesen tjetr te letres per te menjoftuar.• Gjuhe……………………………………………………………………………………………………………………………………………………• ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..• Matematike………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..• Detyrat e shtepise ………………………………………………………......................................................................……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..Aktivitete speciale……………………………………………………………………………………………………..............................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
15. Sinjale te vemendjes• Vendosni per nje sinjal meane te te cilit ju do te merrnivemendjen e nxenesve pshNgritja e dores• Mesojini nxenesit qe tupergjigjen sinjalit , tefokusohen te ju dhe tembajne qetesi
16. Modifikimi I sjelljes
17. Nje plan disipline efektiv• 3 sjelljet kryesore qeduhet tu mesojmenxenesve ditet e parate shkolles jane:– Disiplinat– Procedurat– Rutinat“nese ti nuk ke nje plan , ateherpo planifikon qe te deshtosh’From The First Days of School, by HarryWong
18. Procedurat dhe rutinat• Harry Wong shkruan : “ne Ditet e Para te Shkolles,problemi numer nje ne klase nuk eshte disiplina porkufizimi I procedurave dhe rutinave.• Wong gjithashtu pohon, “një procedurë ështëthjesht një metodë ose proces për mënyrën se sigjërat duhet të bëhen në një klasë. "• Procedurat I pergjigjen pyetjes , “cfare duhet te bejkur…?”
19. Procedurat ne klase qeduhet te behen rutina1. Fillimi I nje ore mesimi : A e dinenxenesit se cfare duhet te bejne?2. Qetesimi I klases: A e dine nxenesit sesido ti qetesoni ju ata?3. Nxenesit kerkojne ndihme: A e dinenxenesit sesi te marin vemendjen tuaj?4. Levizja e nxenesve dhe letrave: A e dinenxenesit si duhet te levizin ne klase dhe site kalojne materialin te njeri tjetri?5. Fundi I ores se mesimit :A e dine nxenesitse kush apo cfare do t’i liroje ata ne fundte ores se mesimit.From The First Days of School, by HarryWong
20. Menaxhimi efektiv i kohesprobleme te disiplines• Mbajtja e disiplinës në klasë varet nga mënyra se si eplanifikon mësimdhënësi orën mësimore, sa ikushton rëndësi integrimit të nxënësve në mësimdhe sa mundohet t´u shmanget manipulimeve nganxënësit.• Sa me I angazhuar te jete nje nxenes aq me miresillet ai• Nxenesit kane tendencen te jene me teshperqendruar gjate ketyre 3 fazave te meposhtme:» Fillimi I ores se mesimit» Tranzicionet» Fundi I ores se mesimit
21. Ide per fillimin e ores semesimit• Beni apelin• Numeroni nxenesit gjate drekes(per shkollat qekane mense)• Percaktoni nje aktivitet hyres ne klase qe t’indihmoje nxenesit ,per t’u fokusuar,organizuarapo filluar mesimin(psh.jepni nje teme ne derrasedhe kerkojuni atyre qe ta kopjojne dhe punojneper te.)According to Julia G. Thompson, author ofDiscipline Survival Kit for the Secondary Teacher
22. TRANZICIONET§Tranzicionet jane kalimet nga nje aktivitet teknje tjeter.§Tranzicionet e buta ndihmojne nxenesit te mos sillenkeq.(nxenesit duhen udhezuar per t’u pergatitur peraktivitetin pasues dhe se cfare duhet te bejne)§Gjithashtu,ato rrisin kohen qe nxenesit te perfshihenne detyra qe permiresojne arritjet akademike te tyre.
23. Mbarimi i mesimit pa kaos• Mbarimi I mesimit duhette jete I strukturuarashtu si fillimi I saj• Ushtrimet mbyllese do tesigurojne nje rishikim teshpejte te mesimit tedites.• Perseritja e ceshtjevekryesore te trajtuaragjate mesimit.• Pershendetininxenesit tek dera
24. Rregullat rrethrregullave• Wong shkruan, “funksioni I nje rregulli eshte teparandaloje ose inkurajoje sjelljen duke pohuarqarte ate qe pritet prej nxenesve”• “Shkolla pa edukatë, si mulliri pa ujë.”(Jan Amos Komenski )“Disiplina ka të bëjë me rregullin, i cili është inevojshëm në klasë për të siguruar një nxënietë efektshme.” (Musai, f.222).
25. Krijimi i rregullores se klases• Perfshijini nxenesit ne hartimin dhe percaktimin erregullave qe do te ndiqen ne klase• zhvilloni nje kod sjelljeje qe te permbaje 5deri ne 7rregulla,qe te mbahen mend• Percaktoni cdo rregull ne forme pozitive dhe jo negative• Bejini rregullat qe te jene te lehta per tu mbajtur mend ngaju dhe nxenesit tuaj• Permbajuni rregullave vazhdimisht• Postojini rregullat ne nje vend te dukshem te klases kumund te shihen nga te gjithe.• Percaktoni rregulla te qarta lidhur me sjelljen dhedisiplinen e nxenesve.Mbani mend:– Rregullat lidhen me sjelljen dhe jo me procedurat
26. Pse nxenesit bejne sjellje tepadeshirueshme?Shkaqet kryesore jane:•Merzitja(kur nuk u pelqen te angazhohen ne veprimtari qezgjasin teper)•Te qenet I shoqerueshem•Vetvleresimi I ulet•Nje mbrojtje per te shmangur ndjenjat e dhimbjes•I lidhur me deshtiminNxënësit e tillë jo vetëm qënuk tregojnë interesim të madhpër të mësuar, por edhemund të shkaktojnëprobleme dhe të prishindisiplinën në klasë.
27. Si te veprojme me nxenes tezemeruar,qe bejne sjellje tepadeshiruara?
28. Disa strategji efektive mund tejene:• Shikimi me vemendje i klases• Qarkullimi ne klase• Veshtrimi• Pyetjet me qellim• Perdorimi i afersise(i afrohemi nx.kur shohim qe ai eshte dukeprishur mesimin me qellim qe ai te pushoje)• Dallimi I sjelljes se padeshiruar(mesuesi I le te kuptoje se aieshte ne dijeni te asaj qe nx.po ben)• Levizja e nxenesve nga banga
29. Si te behet menaxhimi isjelljes se nxenesve?• Per te pasur nje menaxhim efektiv te klases duhet qemesuesi te kete parasysh se:• Cilat sjellje te nxenesve do te njihen si pozitive aponegative.• Kur dhe si do te njihen• Si do te reagohetne klase ndajshkeljeve te voglaapo te medha.
30. TEKNIKAT PERMODIFIKIMIN E SJELLJESvPERFORCIMIvSHPERBLIMIvNDESHKIMI
31. PERFORCIMIDuke u bazuar kryesisht tek teoria e KushtëzimitVeprues ,si term përforcimi përkufizohet si :qCdo ndodhi qe rrit mundësinë e përsëritjes sësjelljes që kryhet para tij.qNjë ngjarje stimuluese që ndonëse shoqërohet nëafatin e duhur me një reagim,priret të mbajë ose tërritë forcën e një reagimi,një lidhje stimul-reagimose stimul-stimul.
32. Perforcimi,në përgjithësi mendohet sidicka që ka formën e shpërblimit. Por,shpërblimi nuk është sinonim I përforcimit,sepse përforcimi zbatohet për sjelljespecifike, të vecanta ndërsa shpërblimizbatohet mbi një sjellje të përgjithshme ejot e specifikuar.
33. Shperblimet
34. NdeshkimetPerkufizohet si:§Paraqitja e një ngjarjeje të padëshiruar ose heqiae një ngjarjeje positive të një ragimi që e ulshpejtësinë e tij.(Kazdin,1989)§Prezantimi ose paraqitja e dickaje të pakëndshme(ndeshkimi pozitiv) ose eleminimi I dickaje tëkëndshme (ndeshkimi negative) ,Skiner, 1953.Shembuj ndeshkimesh:•Koha mbaroi•Qendrimi ne klase•Detyre per te shkruar menyra sesi terregulloje problemin•I fundit qe largohet nga klasa•Perjashtimi I pjesemarrjes se klases ne njeaktivitet te deshirueshem etj
35. NdeshkimetPerkufizohet si:§Paraqitja e një ngjarjeje të padëshiruar ose heqiae një ngjarjeje positive të një ragimi që e ulshpejtësinë e tij.(Kazdin,1989)§Prezantimi ose paraqitja e dickaje të pakëndshme(ndeshkimi pozitiv) ose eleminimi I dickaje tëkëndshme (ndeshkimi negative) ,Skiner, 1953.Shembuj ndeshkimesh:•Koha mbaroi•Qendrimi ne klase•Detyre per te shkruar menyra sesi terregulloje problemin•I fundit qe largohet nga klasa•Perjashtimi I pjesemarrjes se klases ne njeaktivitet te deshirueshem etj
36. KONKLUZIONE• Menaxhimi i klases nuk eshte nje gje tjeter vecsezbatimi dhe perdorimi I te gjitha rregullave dheprocedurave per sigurimin e rregullit , disiplines dhembarevajtjes te mesimit ne klase.Qe menaxhimi te jetesa me i efekteshem duhet te zbatohen disa teknika tetij.• Menaxhimi i klases ka lidhje te ngushta me sjelljen emesuesit.Per kete mesuesi duhet te jete i drejte menxenesit te zoteroje mire lenden ,te kontrollojeemocionet e tij , te ndihmoje nxenesit ne rast nevoje ,tendjek ecurin e nxenesve gjate kryerjes se detyraveetj...
37. Ju duhet te mesoni procedurat!ShpjegoPerseritPerforco
38. REKOMANDIME PER MESUESITqmesuesi duhet te jete profesioniste i kendeshemdhe te perpiqet qe te krijoj nje atmosfer miqesoreme nxenesit ne klase.qmesuesi duhet te tregoje se eshte ne koherence megjithcka qe ndodh ne klase.qMesuesi duhet te perpiqet te perfshije ne mesim tegjithe nxensit edhe atehere kur ai punon me njenxenes te vecanteqmesuesi duhet te jete i afte per t’u marre meshume gjera ne te njejten kohe.qDuhet ruajtur ritmi i duhur i veprimtarive ne klase
39. qMesuesi duhet te beje nje analize te punes te tij nekete moment i duhet te mendoj se si e kamenaxhuar klasen gjate nje periudhe te caktuar tedites mesimore.qMesuesi duhet te pakesoje perdorimin e metodavendeshkuese dhe shtoje perforcimet.qTe perdore saktesisht procedurat e menaxhimit tesjelljes duke perforcuar sjelljet pozitive.qTe perdore shpesh “Principin e Preemack-ut”.qDuhet te percaktoje rregulla te qarta per sjelljen enxenesve ne klase.qgjithmone meuesi duhet të kritikojë sjelljen ekeqe,jo nxenesin.qDuhet te respektoje ndryshimet kulturore-etnike
40. 4 veprime qe me kanendihmuar mua dhe do jundihmojne edhe ju!• Ruani nje maredhenie profesionale menxenesit dhe koleget e rinj!• Tregohuni te drejte me nxenesit rreth “kushjane ata’• Perdoreni kohen ne klase me zgjuarsi per teshmangur keqkuptimet• Tregoni interese rreth aktiviteteve jashteklase te nxenesve
41. Pyetje ?
42. Faleminderit perFaleminderit pervemendjen tuaj!vemendjen tuaj!
43. BibliografiaZekaj,Xhevdet,Kuri,Vilson.”2424 Aforizma per Edukimin”,Tirane:Kristal,2011. Karaj,Theodhori.”Menaxhimi I klases”(Psikologji e zbatuar ne mesimdhenie),Tirane 2008.Musai, Bardhyl.”Metodologji e Mësimdhënies.” Tiranë: Pegi, 2003.Miller, Bonnie.”Komunikimi me fëmijë” (Doracak për prindër dhe arsimtar). Ferizaj: QPEA, 2005.Haliti, Shefik.”Në kërkim të pedagogjisë reformuese.”KURORA, 2007.Haliti, Shefik.”Artikuj të përzgjedhur pedagogjikë”.URA, 2003.Zylfiu, Nijazi.”Didaktika.” Prishtinë: Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore, Prishtinë, 1985.Grup autorësh.Të pyeturit – HISTORI (Aspekte të mësimdhënies). Tiranë: LILO, 1999.INSTITUTI I STUDIMEVE PEDAGOGJIKE.Arsimi nëpër botë. Tiranë: PEGI, 1997.Revista: “Ardhmëria”Burime të tjera dhe nga Interneti.
.jpg)
