TEMA: A duhet te behen ndryshime kushtetuese nese marreveshjet nderkombetare bien ndesh me liigjet e brendshme.
Kushtetuta eshte dokumenti themelor i nje vendi . Kushtetuta eshte dokumenti qe rregullon funksionimin e shtetit dhe te popullit qe jeton ne ate vend .
Lind pyetja. A ka nevoje kushtetuta per ndryshime ?
Duke qene se esht nje document qe rregullon funksionimin e nje shteti, ajo per kete arsye ka nevoje qe te rishikohet me kalimin e kohes. Kjo vjen si nevoje e zhvillimeve qe lindin me kalimin e kohes, duke sjelle ne menyre indirekte qe edhe kushtetuta te kete nevoje per rishikim.
Por qe kushtetuta te ndryshohet duhet te plotesohen disa kritere dhe specifika te sanksionuara ne kushtetut. Predispozohet qe ndryshimet kushtetuese behen per te permiresuar ligjet e brendshme te nje vendi duke u pershtatur me zhvillimet e reja sociale. Gjithashtu ndryshime kushtetuese mund te behen dhe ne rastet kur nje shtet behet pjese marreveshjeve nderkombetare me shtete ose organizata te ndryshme.
Kjo mund te vije si rrjedhoje e detyrimeve qe sanksionon marrveshja per ti plotesuar ato. Nje rast specifik I rishikimit te kushtetutes se Republikes se Shqiperise, ishte pranimi I te drejtave te homoseksualeve. Kjo erdhi si rrjedhoje e kerkesave te Komunitetit Europian, te cilat i vendosen kriter qeverise shqipetare per te aprovuar nje ligj te posacem per mbrojten e te drejtave te tyre, por qe binte ndesh me kushtetuten e Republikes se Shqiperise. Ky ligj u miratua nga parlamenti I shqiperise ku me pas do te behej pjes e nje debate te madh. Krijimi I nje ligji te tille nuk do behej vetem per rrespektimin e te drejtave te homoseksualeve por si rrjedhoje edhe te nje detyrimi te vendosur nga Bashkimi Europian. Miratimi I ketij ligji do te vinte kryesisht si rrjedhoje e integrimit te shqiperise ne Bashkimin Europian. Ne kete rast shohim qe kushtetuta rishikohet per tu pershtatur me legjislacionet e vendeve te Bashkimit Europian.
Ka edhe raste kur kushtetuta nuk mund te ndryshohet duke cenuar interesin e shtetit. Rast konkret ishte Marrveshja e Ujrave midis dy ministrive te jashtme te Greqise dhe Shqiperise qe binte ndesh me kushtetuten e Republikes se Shqiperise. Kjo marveshje tregoi qe ishte ne dem te Republikes se Shqiperise dhe ne shkelje te kushtetutes. Per keto arsye kjo marveshje shkoi ne Gjykaten Kushtetuese, ku ajo e hodhi poshte dhe e beri te pavlefshme.
Pra shohim qe ka raste ku mund te justifikohest cdo argument si pro dhe kunder rishikimt te kushtetutes per ceshtje te vecanta. Prandaj per te rishikuar Kushtetuten e Republikes se Shqiperis ka nje ser kriteresh qe percaktohen nga neni 177 I kushtetutes:
Inicitiva per rishikimin e Kushtetutes mund te ndermeret jo me pak se nje e pesta e anetarve te Kuvendit.
Per miratimin e projektligjit kerkohet nje shumic e cilesuar prej jo me pak se 2/3 e te gjithe anetareve te Kuvendit.
Eshte vete Kuvendi ai qe vendos nese ligji duhet ti nenshtrohet edhe miratimit me referendum apo jo.
Ligji I miratuar nga Kuvendi per rishikimin e Kushtetutes nuk mund ti nenshtrohet te drejtes se vetos se Presidentit te Republikes. Presidenti, gjithashtu detyrohet te shpalle ligjin e miratuar me referendum, I cili hyn ne fuqi ne daten e parashikuar ne vete ligjin.
Ndryshimet kushtetuese duhet te behen gjithmon ne interes dhe ne te miren e vendit. Prandaj lind nevoja qe ne te marrim nga marreveshjet nderkombetare akte ligjore, qe sherbejn per permiresimin e ceshtjeve te vecanta. Ne qofte se marreveshjet nderkombetare atehere organet qe merren me rishikim e kushtetutes duhet te tregohen sa me te vemendshem dhe korrekt per te mos cenuar interest e vendit.
.jpg)
