TEMA:
STUDIM RASTI PER NJE NXENES ROM QE KA VESHTIRESI NE TE NXENE DHE NJE SJELLJE TE
VESHTIRE PER TU MENAXHUAR
PERMBAJTJE……..
OBJEKTIVAT …………………………………………………………………………………………………………………………… 3
METODOLOGJIA E PERDORUR …………………………………………………………………………………………………. 3
HYRJA ……………………………………………………………………………………………………………………………………
.3
PERSHKRUAJ RASTIN ……………………………………………………………………………………………………………
.. 3,4
NATYRA E SJELLJES SE PADESHIRUESHME …………………………………………………………………………….. . .4
ANALIZE E RASTIT TE STUDJUAR …………………………………………………………………………………………… 4,5
INTERVISTA ………………………………………………………………………………………………………………………….5
SHKAQET E SJELLJES SE PADESHIRUESHME NGA NXENESI …………………………………………………….. .6
QENDRIMI ME BASHKEMOSHATARET ……………………………………………………………………………………
6
BISEDA ME MESUESEN KUJDESTARE ……………………………………………………………………………………...7
BISEDA ME PSIKOLOGEN……………………………………………………………………………………………………….. .7
REZULTATET ………………………………………………………………………………………………………………………..
.7
REKOMANDIME ………………………………………………………………………………………………………………….
.8
BIBLOGRAFIA……………………………………………………………………………………………………………………….. 9
OBJEKTIVAT
:
Te
njihemi me nxenesin rom I cili ka
veshtiresi ne te nxene
Te
kuptojme shkaqet qe e cojne ne ate sjellje
Te
analizojme sjelljen e tij ne situate te ndryshme
Te
shqyrtojme sjelljen e nxenesit me shoket e klases
Te
gjykojme rekomandimet per te permiresuar sjelljen
METODOLOGJIA E PERDORUR
:
VEZHGIMI , INTERVISTA
HYRJE
Te gjithe femijet kene te drejten e edukimit,duhet
te jene te barabarte me bashkemoshataret e tyre,te gezojne te drejta te
barabarta per t’iu respektuar dhe per te kerkuar gjate gjithe kohes vemendjen
dhe mbeshtetjen e edukatorit te tyre .Edukatori jemi ne .Ne duhet te tregojme
devotshmeri dhe perkushtim qe nx I cili ka problem ne te nxene te rezauroje
programin mesimor .Ne duhet te japim kontributin tone maKSIMAL .Duhet t’I bejme
ato nx te kuptojne dhe te besojne ne vetvete .Ne Konventen e te Drejtave te
Femijeve sanksionohet qe cdo femije ka te drejten per te qene I suksesshem .Ajo
e drejte buron nga qnia e tij si individ pavaresisht vecorive fizike ,mendore,
perkatesise gjinore apo etnise se tij .Mesimdhenia dhe te nxenet eshte nje
proces kompleks ,I veshtire ,por qe te jep kenaqesi te vecante .Kete e kane
provuar mesuesit dhe pedagoget , te cilet pas nje pune te lodhshme shohin tek arritjet e nxenesve dhe te
studenteve te tyre frytet e ketij mundi dhe kjo perben kenaqesi per ta ,I ben
te ndihen krenare.Pervec kenaqesise qe ndjejne per te ,te gjithe ata qe
perfshihen ne profesionin e mesimdhenies ,pas arritjes se rezultateve te deshiruara
,ne te njejten kohe e perjetojne me shqetesim ate .Ne koke u vertiten pyetje te
shumta ,si: “A do jem ne gjendje ta zhvilloj mire mesimin? Si do ta zhvilloj
ate? A do te me pelqejne nxenesit gjate shpjegimit? Nese ne kl do te kem nx te
pasjellshem si do tia bej me ta? A do te di ta ruaj autoritetin ? etj..” Nje
klase ka ne perberjen e saj nx nga me te ndryshem,qofte ne kontekstin social
apo kulturor .
PERSHKRUAJ RASTIN
Ne klasen ku une zhvilloj praktiken degjimore,nje
klase me 38 nxenes, te shkolles “Qemal Mici” eshte nje nxenes I cili me ka
terhequr vemendjen..Ai quhet Nevruz Iliazi
,eshte 7 vjec dhe eshte rom. Jeton me babain dhe me nje moter dhe vella te
cilet jane te martuar. Ne ndihme I vjen vetem tezja. Ai eshte nje djale I
rritur ne varferi. Jeta nuk I ka buzeqeshur sic do femije tjeter. Nena I ka
vdekur kur ai ishte ne moshen 3-vjecare.Te ardhurat e tyre vijne vetem nga I
ati I cili shetit rrugeve te Durresit me nje peshore ne dore. Kjo realizohet
edhe nga djali. Nevruzi ne mengjes ndihmon
te atin dhe del me peshore prane Tregut te madh te rrobave ne Durres. Ai nuk ka
pasur nje femijeri plot lodra, plot gezime e hare. Me te gjithe sillet I
ftohte, deshiron te terheqe vemendjen duke bere zhurme apo duke u grindur me
shoket e kl. Nga mesuesja kujdestare nuk kishte perkrahjen e duhur, ose me mire
se kishte fare. Ajo duke e injoruar per shkak se ai ishte nje djale me ngjyre
,nuk meson dhe ben zhurme, e kishte ulur me nje vajze qe ishte me ngjyre. Ishte
nje diskriminim I vertete.
NATYRA E SJELLJES SE
PADESHIRUESHME
Nuk
respekton mesuesit, praktikantet, prinderit e nx te tjere, mungese vemendje
ndaj tyre
<nje dite kur une po
shpjegoja mesimin,ne klase hyn nje prind dhe Nevruzi beri nje sjellje qe nuk me
pelqeu ,por qe shoket e kl nuk u cuditen. Ai e goditi prindin e vajzes me gome
. Iu afrova dhe I bertita por nuk I beri fare pershtypje.>
I
paperqendruar ne oren e mesimit
Nuk
vjen me detyrat e caktuara dhe nuk motivohet per t’I bere ato.
Ngritja
pa shkak nga vendi.
Te
folurit jashte rradhe ose pa leje.
Eshte
nje nx I levizshem,prish oren e mesimit si psh: te bertiturit ndaj nje nxenesi
tjeter ne klase ,te perplasurit e librit ,e cantes mbi banke ,levizja e
karriges ,e stolit etj…
Kur
nx e tjere bejne detyrat e klases ai bisedon me to duke I terhequr vemendjen,I
ngacmon dhe e pengon punen e tyre
Genjen
I
parregullt
Nuk
ka vullnet ne mesim
Vjen
ne shkolle pa mjetet e duhura
Nuk
ndjen preukopim per shkollen madje vjen edhe me vonese ne shumicat e rasteve
ANALIZE E RASTIT TE STUDIUAR
Nevruzi eshte I pa perqendruar ne oren e
mesimit,mban koken ulur ne banken e fundit dhe vetem shenon ne nje fletore.Kete nuk e kishte vene
re mesuesja por vetem nxenesit qe ishin perreth tij.Tek sap o shpjegoja une nje
ore mesimi te gjithe nxenesit po me degjonin por vetem ai nuk e kishte
mendjen.Une ju afrova dhe I fola por reagimi itij ishte shume indiferent.Ne
momentin qe une I mora fletoren,Nevruzi u be shume agresiv dhe u perpoq te ma
rrembente me cdo kusht.Ishte nje fletor plot e perplot me emrat e skuadrave te
futbollit,te ndeshjeve qe ato luanin dhe rezultatet perfundimtare.U cudita.Ato
skedina ishin te vetmet gjera qe e terhiqnin vemendjen e tij.U Mundova te
kaperceja ate situate pasi nuk doja qe ai te vendosej ne siklet para nxenesve
te tjere.Ky ishte kontakti yne I pare.Diten tjeter kishim lenden “Te njohim
vendlindjen tone’’dhe kishin detyre shtepie”Nje dite ne plazhin e Durresit
“.Nevruzi asnjehere nuk ishte ngritur ne mesim asnjehere nuk I kontrollonin
detyrat e tij.Ai ishte lene ne harrese nga mesuesja kujdestare.Per te ai nuk
ekzistonte ne procesin mesimor.Ai per te nuk dinte te bente asgje.Por ate dite
Nevruzi I kishte bere detyrat.Te gjithe nxenesit e kishin vemendjen tek
njeri-tjetri se po lexonin detyrat.vura re nje rastisje konkuruese pasi
Nevruzit po I terhiqte njekohesisht vemendjen shoku I bankes me nje makine ne
dore ,dhe nga ana tjeter une qe po e pyesja per detyren.E gjithe klasa
brohoriste:”Ai nuk meson,nuk di asgje ‘’.Por u degjua zeri I djalit qe foli me
fjalorin e tij te ndryshem nga te tjeret:’’Po ,I kam bo ,keni inot ju?”Une u
gezova pa mase.Ai filloi te lexonte.
”Une kam shume qejf te lahem ne det.Uji ishte shume
I ngrohte dhe une luaja me shoket e lagjes.U kenaqa shume ate dite ne plazh.”
U mundova ta inkurajoja qe edhe ai dinte te bente
detyra te bukura.E mbeshteten te gjithe nxenesit.Nje dite tjeter kishin provim
ne matematike.Nevruzi ishte ulur ne banken e pare me nje vajze tjeter qe ishte
me ngjyre si ai.Sa po mesuesje shperndau fletet,iku dhe une po I vezhgoja.Te
gjithe ulen koken dhe filluan te shkruanin.Vetm keto te dy nuk plotesonin
provimin por luanin me korrektor dhe zhgarravisnin kuleten e tyre.Iu afrova
dhe e pyeta:
INTERVISTA
UNE : Perse
nuk fillon te plotesosh ato qe di?
Nevruzi :Une nuk di asgje. Une asnjehere nuk kam
marre note te mire.Vetem nje here kam marre mire.
UNE : Ti
je shume I zgjuar, duhet vetem te mesosh.
Nevruzi : Po, po keshtu thoni te gjithe.
UNE : Cila
lende te pelqen me shume ty?
Nevruzi : Asnjera
!
UNE: Te pelqen qe nje dite te behesh mesues si une?
Nevruzi :Po, po keshtu thoni te gjithe ju.
UNE: Meso
nje dite shume mire mesimin dhe une do te le qe ti pyesesh dhe te shpjegojme
bashke.
Nevruzi: Sa
qef…Ti po mi thua kot mua kete.
Nevruzi e kishte humbur besimin tek mesuesja pasi ajo nuk e aktivizonte ate, ai nuk u perpiqte sepse kurre nuk do
pergjigjej sic donte mesuesja dhe keshtu mbetj I deshtuar .
SHKAQET E SJELLJES SE
PADESHIRUESHME NGA NXENESI
PAAFTESIA
PER TE BERE DETYREN shfaqej sepse eshte I pazoti per ta bere detyren e ngarkuar
sipas kerkesave te caktuara me pare ,pasi ajo eshte shume e veshtire ose kur ai
eshte I paqarte per kerkesat e saj .
TE
QENET I SHOQERUESHEM ben qe nxenesi te humbase vemendjen ne oren e mesimit dhe
te bisedoje ne nx e tjere per ceshtje te lena pezull ne oren e pushimit .Kjo behet shkas I prishjes se rregullit ne
klase .
VETEVLERESIM
I ULET verehet tek ai .I mungon besimi ne vetvete per te mesuar .Ai mund te
kete pasur pervoje te deshtimeve te shumta ne te kaluaren dhe kjo e ben ate
kundershtues ndaj angazhimeve ne detyra te metejshme .Nga frika e deshtimeve te
metejshme deshtimi ,sepse nuk beri
perpjekje ,eshte me pak I dhimbshem se deshtimi kur ben perpjekje .Kjo gje con
ne prishjen e klimes positive ne klase .
MERZITJA
ndodh kur mesimi apo veprimtari te ndryshme paraqiten ne menyre te tille qe nuk
terheqin vemendjen ,interesin e tij .Kjo
ngaqe zgjat shume ,sa nuk mund te jete
me nxitese apo veprimtaria eshte shume e lehte ose e papershtatshme per te .
VESHTIRESITE
EMOCIONALE shfaqen pasi ai nxenes ka problem familjare ose kur ka humbur nje
njeri te cilin e ka dashur shume .Ne rastin tone Nevruzi ka humbur nenen dhe
kjo ka ndikuar drejteperdrejte ne sjelljen e tij ne klase apo jashte saj .
QENDRIMI
APATIK Eshte kur nxenesi nuk e quan me vlere permbushjen e kryerjen e detyrave
qe I ngarkohen nga mesuesja ne shkolle ,keshtu qe ata mun ti quajne te
merzitshme ose te veshtira .Kjo I shteron perpjekjet e tyre duke I menjanuar
ato .Nx vjen me vonese ne shkolle ;se kur eshte ne mesim nuk merr pjese .Kur ne
mesuesit I kerkojme llogari ato shfajsohen ose reagojne keq ,por perseri asgje
nuk ndryshon .
MUNGESE
E PASOJAVE NEGATIVE. Themi se mesuesit nuk merren me permiresimin e sjelljeve
te nxenesve te cilet kane nevoje .Nga mungesa e reagimit te menjehershem te
mesuesit kujdestar ,sjellja perseritet akoma me shpesh sepse mungon ndeshkimi
.Mesuesi nuk e ben te ditur statusin e tij .
QENDRIMI ME
BASHKEMOSHATARET
Nevruzi ishte nje djale me ngjyre,kishte veshtiresi
ne te nxene.Kjo ishte nje tipar qe e dallonte ate nga nxenesit e tjere te
klases ku ai zhvillonte mesimin .Por ne brendesi ai ishte nje djale shume I
dashur me shoket dhe shoqet e tij .Ne oren qe te gjithe ishin te rreshtuar per
te hyre ne klase , Nevruzin e shikoje duke ngrene dhe duke qeshur dhe luajtur
me te tjeret .Ne oren e mesimit te gjithe e kishin” frike” sepse nqs ato do te
benin ndonje koment per te ,ai do ti shante apo do t’I gjuante,qofte dhe ne
moment .Kur ishte ora e pushimit Nevruzin nuk e gjeje ne klase por duke
qendruar me shoket e tij Brenda dhe jashte klase .Ishte I shoqerueshem dhe te
gjithe e donin .
BISEDA ME MESUESEN
KUJDESTARE
Nuk ishte e lehte te merrja nje informacion te
detajuar rreth Nevruzit pasi ajo me thoshte gjithmone: “Ai ashtu eshte ,nuk ndryshon.Mendo qe ai nuk
eshte ne klase.”.Ishte e dhimbshme kur shikoje nje djale qe vetem pse ishte rom
nuk perkrahej nga mesuesja,pasi nqs do te shohim ne planin e nxenies ,jo te
gjithe jane nxenes te mire .Detyrat e Nevruzit kurre nuk kontrolloheshin, ne
librat e tij vetem dobet kishte.
BISEDA ME PSIKOLOGEN E
SHKOLLES
Do te me pelqente shume te bisedoja me psikologen
per rastin ne fjale por asnjehere nuk e gjeta .Thuhet nga mesuesja se
psikologja ka bere bisede morse me nx.Nevruz Iliazi por ai nuk e ka ndryshuar
sjelljen,vazhdon te jete idiferent ndaj mesimeve dhe reflekton veten sjelljen e
keqe te tij duke fshehur ate embelsi ne sjellje dhe aftesi per te mesuar.
REZULTATET
Ishte nje kohe shume e shkurter qe une praktikoje te
ajo klase , u njoha shume me rastin ne fjale por nuk mund ta ndryshoja ate .Nevruzi kishte nevoje per mbeshtetje .Per sa
kohe qe une jepja praktike te ajo klase ai ndjehej I lire ,jepte mendimin e tij
per nje teme te caktuar ,mire apo keq ,ai keshtu e mendonte .Une kurre nuk I
thoja qe e ke gabim por beja qe te pergjigjeshin edhe nxenes te tjere dhe ai ta
kuptonte .Une ndjeja keqardhje per te pasi ishte nje djale I mire si gjithe te
tjeret , ishte shume I zgjuar .Duhej vetem durim dhe mbeshtetje .Une e
aktivizoja ne cdo detyre qe ai te kuptone qe une e ndjeja pranine e tij .E
aktivizoja qe Nevruzi te dilte nga ajo dhome e erret ku ishte futur dhe te
mesonte bashke me nxenesit e tjere .Tashme sjellja e tij ishte formuar .Ai nx
nuk mund te mesonte sa hap e mbyll syte .Gje qe ai kishte shume qejf ishte te
kontrollonte detyrat e shtepise te nxenesve te rreshtit te tij.Une kete deshire
ia plotesova.kjo per te arritur disa qellime qe une doja te arrija:
- Te vinte ne
klase me detyrat e shtepise te pregatitura!
- Te rritja
vetevleresimin e tij per veten!
- Te gjithe
te kuptonin se edhe Nevruzi ishte nje nder ata!
- Te ishte I
vemendshem ne oren e mesimit qe te mbante mend se cilet jane detyrat qe
duhet te kontrolloje!
REKOMANDIME
Ne
qofte se do te isha une mesuesja e tij do ti qendroja prane ne cdo problem!
Do
ta ndihmoja ne menyre te vecante edhe pse ne hapa me te ngadalte se te tjeret!
Do
t’I krijoja nje klime te qete ne klase,te gezonte dashurine dhe respektin e te
gjithe nxenesve ne oren e mesimit dhe jashte tij!
Do
te rritja vetevleresimin e tij !
Do
ta motivoja qe nje ore mesimi te mos e merziste por t’I jepte kenaqesi duke u
perfshire edhe ai!
Do
ta beja pjesemarres ne loje me grupe dhe pse
jo t’I jepja rolin e liderit sepse kam vene re qe I pelqen shume atij!
Do
te zhdukja qendrimin apatik !
BIBLOGRAFIA
- Duka,A/2010/.Probleme
te punes mesimore te femijet me nevoja te vecanta.Shtepia Botuese Media
Print,Durres.
- Musai,B.\2003\.Metodologji
e Mesimdhenies,Tirane.CDE,Albgraf
- Musai,B.\1999\Psikologji
Edukimi.Tirane,Shtepia Botuese e Librit Universitar.New York,Upper Saddle
Ruen.