Zemra dhe Enët e Gjakut
Sistemin e organevetë qarkullimit të gjakut e përbëjnë Zemra dhe Enët e Gjakut. Ne pa Zemrën dhe Enët e Gjakut kurr nuk do të ishim gjallë, do të ishim tmerrësisht të vdekur. Tek një lloj i
Bretkocës në dimër ajo ngrinë dhe zemra i pushon , por nuk ngordh, sepse qelizat nuk janë ngrirë, dhe kur vinte pranvera akulli shkrihej dhe qelizat u shumojshin dhe pastaj ia fillon ti rreh zemra, (sikur të ket rënë në një gjumë shumë të thellë gjat gjithë dimrit). Por tek ne e kemi ndryshe sepse ne nuk mund të na ndodh ky proces sepse po na pushoj zerma edhe organizmat e tjerë ne jemi të vdekur. Enët e Gjakut janë ato të cila zemra i pompon dhe ndodhen në trupin e njeriut. Zemra
Motori, pompa ose forca që e udhëheq këtë sistem është ZEMRA. Ajo peshon rreth 300 gr ka madhësinë e një grushti dhe është tepër e fuqishme. Zemra duhet të dërgojë gjakun me presion të lartë në të gjithë trupin njëkohësishtë duhet ta dërgojë edhe në mushkëri por me një presion më të vogël. Kjo punë që zemra është e aftë të kryej e të bëjë të gjithë sistemin e qakullimit të gjakut të përkryer. Zemra është organi më i rëndësishë i çdo gjallese që ekziston. Zemra është e vendosur brenda në anën e majtë të brinjëve. Ajo e ka për detyrë të pompoj gjakun tonë nëpër trup. Numri i rrahjeve për një vit është 36.000.000 kurse për 70 vjet është 3.000.000.000.
Pjesët e jashtme të zemrës
Zemra dhe Enët e Gjakut
Sistemin e organeve të qarkullimit të gjakut e përbëjnë Zemra dhe Enët e Gjakut. Ne pa Zemrën dhe Enët e Gjakut kurr nuk do të ishim gjallë, do të ishim tmerrësisht të vdekur. Tek një lloj i Bretkocës në dimër ajo ngrinë dhe zemra i pushon , por nuk ngordh, sepse qelizat nuk janë ngrirë, dhe kur vinte pranvera akulli shkrihej dhe qelizat u shumojshin dhe pastaj ia fillon ti rreh zemra, (sikur të ket rënë në një gjumë shumë të thellë gjat gjithë dimrit). Por tek ne e kemi ndryshe sepse ne nuk mund të na ndodh ky proces sepse po na pushoj zerma edhe organizmat e tjerë ne jemi të vdekur. Enët e Gjakut janë ato të cila zemra i pompon dhe ndodhen në trupin e njeriut.
Zemra
Motori, pompa ose forca që e udhëheq këtë sistem është ZEMRA. Ajo peshon rreth 300 gr ka madhësinë e një grushti dhe është tepër e fuqishme. Zemra duhet të dërgojë gjakun me presion të lartë në të gjithë trupin njëkohësishtë duhet ta dërgojë edhe në mushkëri por me një presion më të vogël. Kjo punë që zemra është e aftë të kryej e të bëjë të gjithë sistemin e qakullimit të gjakut të përkryer. Zemra është organi më i rëndësishë i çdo gjallese që ekziston. Zemra është e vendosur brenda në anën e majtë të brinjëve. Ajo e ka për detyrë të pompoj gjakun tonë nëpër trup. Numri i rrahjeve për një vit është 36.000.000 kurse për 70 vjet është 3.000.000.000.
Pjesët e jashtme të zemrës
Zemra + Zemra përbëhet nga tri shtresa: e brendshme(endokardi), e mesme(miokardi) dhe e zgavruar.Me anë të një muri. Zemra ndahet në anën e majtë dhe të djathtë. Si ana e majtë, ashtu edhe ajo e djathtë e zemrës është ndarë në dy pjesë, një barkushe(ventrikul), dhe një veshës(atrium). Ndërmjet veshëzave dhe barkusheve gjendet vendkalimet të cilat mund të hapen dhe të mbyllen në saje të prezencës së valvulave, të cilat si ventil e lëshojnë gjakun vetëm në një drejtim. Gjaku hyn në zemër në veshëza, kurse del prej zemrës nga barkushat.
Pjesët e brendshme të zemrës
Enët e Gjakut Enë gjaku (latinisht Vas sanguineum) quhet një strukturë në formë gypi në të cilën qarkullon gjaku. Të gjitha enët e gjakut së bashku formojnë Sistemin e qarkullimit të gjakut. Në kushte normale enët e gjakut e transportojnë gjakun prej zemrës në periferi dhe e kthejnë atë përsëri në zemër. Enët e gjakut janë të shpërndara në të gjithë trupin e njeriut. Në enët e Gjakut bëjnë pjesë venat, arteriet dhe kapilarët.. Muri i enëve të gjakut përbëhet prej tre shtresave: 1. Tunica externa (Adventia) 2. Tunica media 3. Tunica interna (Intima) Arteria më e madhe është Aorta. Qarkullimin e gjakut nëpër vena e mundësojnë valvulat dhe muskujt skeletorë.
Qarkullimi i Gjakut nëpër vena
Shtresat e murit të enëve të gjakut
Arteria Arteria (nga greqishtja αρτηρία) është një enë gjaku nëpërmjet së cilës gjaku largohet prej zemrës. Arteriet sipas rregullës e transportojnë gjakun e oksigjenuar, përveq arterieve pulmonale të cilat transportojnë gjak të paoksigjenuar. Arteria më e madhe në trupin e njeriut është Aorta me diametrin prej rreth 3 cm. Arteriet ndahen në dy lloje, Llojet e arterieve janë: • Tipi muskulor – ndodhen relativisht larg zemrës dhe janë formuese të tensionit. • Tipi elastik – ndodhen pranë zemrës.
Arteria
Vendet e Arterieve në trup
Kapilarët Kapilarët (latinisht capillus) janë enët më të vogla të gjakut. Funksioni i tyre është shkëmbimi i lëndëve, lëvizja e lëndëve midis enëve të gjakut dhe indeve. Që të kryejnë këtë punë, sipërfaqja totale e gjithë kapilarëve është shumë e madhe (sipërfaqja e madhe lehtëson difuzionin).
Kapilarët
Vena Venat (latinisht e njojta (vena)) janë enë gjaku, të cilat e transportojnë gjakun në drejtim të zemrës. Ato transportojnë gjak të paoksigjenuar në përjashtim të venave pulmonale të cilat transportojnë gjakun e oksigjenuar. Gjaku i oksigjenuar e ka ngjyrën e kuqe, kurse ai i paoksigjenuar e ka ngjyrën e kaltër. Për këtë arsye shkëlqejnë venat e lëkurës në ngjyrë të kaltër. Venat e kanë ndërtimin tipik të enëve të gjakut me tri shtresa: 1.Tunica interna (Intima) 2.Tunica media 3.Tunica externa (Adventia) Për krahasim nga arteriet venat kanë vela, të cilat e detyrojnë gjakun të lëvizë në drejtim të zemrës dhe të mos largohet prej saj.
.jpg)
