TEMA: SI NDIKONE DIVORCI TEK FEMIJET.
PERMBAJTJA:
• HYRJA.
• METODOLOGJIA.
• QELLIMI.
• REKOMANDIMET.
• PERFUNDIMET.
• REFERENCAT.
HYRJA:
Per sa I perket hyrjes do te trajtojme:
Si ndikon divorci tek femijet.
Cfar pasojash sjell ky process tek femijet.
Si munde te nderyhet ne keto raste.
Cilat jane masat dhe sjelljet qe duhet te bejne prinderit.
Reagimet emocjonale qe shfaqin femijet nga mosha 2-18 vjec.
Format e ndryshme qe femijet shfaqin hidherimin ne keto raste.
METODOLOGJIA.
Informacionet ku jam mbeshtetur per zhvillimin e kesaj teme jane:
Informocione te marra nga interneti .
Sosjologjia e pergjithshme viti pare.
Informacione qe kam lexuar nga literatura te ndryshme.
QELLIMI.
Qellimi im eshte te nxjerr ne pah veshtirsine qe perjetojne femijet gjate ndarjes se prinderve.
Te zbulojme se si mund te nderhyet ne keto raste.
Te zbulojm disa menyra qe lehtesojne sadopak ndikimin negativ tek femijet kur prindrit kane vendosur te ndahen.
Te zbulojm format e ndryshme te hidherimit qe femijet shfaqin ne raste te tilla.
SI NDIKON DIVORCI TEK FEMIJET.
Veshtiresia qe kane shpeshhere prindrit ne gjetjen e nje gjuhe te perbashket duke shfaqur si zgjidhje te vetme divorcin, le pasoja dhe gjurme te renda ne shendetin emocjonal dhe fizik te femijeve. Gjate viteve te fundit numri I divorceve ne shoqerin shqiptare ka pasur rritje te ndjeshme.
o Por si ndikon kjo gje ne rritjen e femijeve dhe me cfare pasojash shoqerohet? Divorci eshte I veshtire si per prinderit,ashtu edhe per femijet.Megjithse reagimet emocjonale te femijve varen nga mosha e tyre ne prejudhen kur ndodh divorci. Shum femije perjetojn trishtim, zemerim, dhe ankdh.
SI MUNDE TE NDERHYET NE KETE RAST?
Eshte e domosdoshme te perpiqemi ,sidomos menjeher pas divorcit ,qe femijet te mos tronditen rende. Me kalimin e kohes do te ishte mire nese prinderit do te takoheshin me njeri-tjetrin per te folur per rritjen dhe edukimin e femijve.Kjo do ti ndihmonte femijet te ndiheshin me mire. Zakonishte baballaret pas divorcit I shohin femijet nje here ne muaj, vetem pak prej tyre I shohin femijet me shpesh dhe mbajne lidhje te ngushta me ta. Lidhjet me baballaret jane shume te rendesishme per femijet dhe ndikojne shume ne arritjet e tyre ne shkolle, kopsht si dhe ne lumturine e tyre.
CILAT JANE MASAT DHE SJELLJET QE DUHEN TE BEJEN PRINDERIT NE MENYRE QE FEMIJET TE MOS VIHEN PERBALLE SHPERTHIMEVE EMOCJONALE QE MUNDE TE LENE GJURME NE RRITJEN E TYRE?
Disa nga menyrat qe lehtesojne sadopak ndikimin negativ tek femijetkur prindrit kane vendosur te ndahen: prindrit e ndare nuk duhet te harrojne se ata munde te jene ndare nga njeri-tjetri, por jo nga femijet. Femija ka gjithmon nevoje per mbeshtetjen dhe dashurine e prindit. Cifti I ndare nuk duhet te shtyje ne asnje menyre kohen e vendosur per te kaluar se bashku me femijen. Prindrit e ndare nuk duhet t’u flasin keq femijve per njeri-tjetrin. Femija duhe te lajmerohetper cdo ndryshim qe mund te ndodh pas divorcit. Duhet te menjanohen ndikimet negative te menjehershme mbi femijen si p.sh., ndryshim qyteti, shkolle, shoqerie etj. Duhet te perballohen te gjitha nevojat e femijes per edukim , mirqenje etj. Nuk duhet ne asnje menyre qe veprime te nxituara te femijes t’I perngjasohen prindit tjeter (“je si yt ate apo”jot eme”). Prinderit duhen te jene te sinqerte me femijet e tyre dhe nuk duhet te genjejne asnjehere. Prinderit gjithashtu duhet te punojne shume per te luajtur rolin e tyre si prinder, sepse divorci eshte nje krize e madhe e jetes per nje familje dhe duhet te punoni shume per ta zgjidhur kete.
REAGIMET EMOCIONALE TE FEMIJVE KUR MESOJNE SE PRINDRIT E TYRE PO NDAHEN. SI E PERJETOJNE FEMIJET E MOSHES 0-2 VJEC NDARJEN E PRINDERVE.
Femijeve ne kete moshe u nevojitet nje mbeshtetje dhe ngrohtesi e qendrushme ,pergjate gjithe dites ne kete periudhe. Ndarja e prinderve ne kete priudhe munde te nxise tek femijet e kesaj moshe mungese interesi ndaj lojrave te ndryshme,apo edhe ne mungese afeksioni ndaj njerzve te dashur qe I qendrojn prane,pra ne nje fare menyre mund t’I shkaktoj nje izolim socjal.
SI E PERJETON MOSHA 2-4 VJEC.
Femijet ne kete prejudhe kane nevoj per nje kujdes te qendrueshem. Femijet e kesaj moshe e manifestojne ndarjen e prinderve me shqetesime te vashdushme qe shpeshhere indetivikohen me stres, kufizojn aktivitetet e tyre socjale te meparshme , crregullime te gjumit, te qara pa shkak, mungese vemendje per femijet qe jane ne kopshte.
MOSHA 6-8 VJEC.
Femijet e kesaj moshe kane nevoj per kohe individuale me secilin prind, qe te ndjehen te sigurt qe ata I duan. Ne ceshtje te tilla femijet interesohen se kush eshte fajtori per nje akte te tille. Femijet shpresojne se te dy prindrit do te ribashkohen serish per tu bashkuar me femijet.Femijet perjetojn stres ,zemrim, agresjon apo trishtim te thelle,problem me shoket,rezultate jo te mira ne shkolle.
MOSHA 9-12 VJEC.
Shkolla ,interesat socjale fillojne te marrin perparsi ne kete grupmoshe. Femija refuzon te ndaje kohen me prinderit ne menyre te barabart,dhe detyrimishte distancohet drejt njerit prej prinderve me te cilin edhe vendos te jetoje pas ndarjes se tyre. Prindrit ne kete prejudhe duhet te kerkojne mbeshtetje psikososcjale per te lehtesuar sa me shume kete dhimbje qe po kalojne.
MOSHA 12-15 VJEC.
Ata munde te misherojn fajin per divorc ne njerin ose ne te dy prinderit dhe kundershtojne faktin e te qendruarit nje here ne njeren apo tjetren banese te prinderve. Keto shqetesime shfaqen me rezultate te dobeta ne mesime ,perdorimi I droges apo alkolit ,aktivitetet seksuale, bien pre e siptomave te depresjonit.
MOSHA 15-18 VJEC.
Adoleshentet ne kete moshe fokusohen tek pavarsia e tyre dhe ne aktivitete socjale dhe shkollore. Ne kete moshe ata mund te Deshirojn qe prindrit te qendrojne bashke te lumtur,por para faktit te nje mosmarrveshje te vashdushme ata do te pranonin divorcin.Ata e perjetojne keq kete fakte duke shfaqur problem me drejtesin, drogen, alkolin, aktivitetet seksuale si dhe arratisje nga shtepia.
FORMAT E SHFAQJES SE HIDHERIMT NGA FEMIJET.
Zakonisht hidherimi I tyre shfaqet :
Me mospranim dhe heshtje:
Ne kete gjendje femija” mbyll syte” ndaj situates.Duket se atij nuk I intereson ajo qe po ndodh mes prinderve apo sikur nuk e kupton.Ne fakt kjo tregon se ai e shikon ndarjen si nje ngjarje shume te rende,te cilen e ka shume te veshtire ta pranoje.
KTHIM PRAPA NE KOHE /REGRESI:
Te” pafuqishem” per te perballuar ndjenjat e ankthit, femijet munde te kthehen mbrapa ne nje moshe me te vogel me sjelljet e tyre. Ata munde te fillojne te thithin gishtin, te lagen ne shtrat, te flasin si bebe apo te paraqesin sjellje te tjera feminore.
LODHJA FIZIKE:Lodhja fizike shpesh shfaqet ateher kur femija eshte I pasigurte ne gjerat qe me pare I fitonte apo I arrinte” pa veshtiresi, si p.sh.,”jeten”,dashurine prinderore, ushqyerjen,strehen dhe mbrojtjen.
NDJENJA E FAJIT: Femijet shfryjne inatin te te tjeret ne menyre qe te perballojn ndjenjen e fajit.Ata besojne se jane ata pergjegjes dhe shkaktar te ndarjes se prinderve. Dhe u takon prinderve pastaj qe t’u shpjegoj femijve dhe t’I bindin se ata nuk kane asnje lloj faji per divorcin.
PANIKU DHE KONFIZIOI: Shfaqen ateher kur femijet duhet te pranojne jetesen e re.
LEJOJE FEMIJEN TE NDJEJ: Per te arritur kete ,duhet pasur parasysh komunikimi me femijet sidomos me djemte,te cileve zakonishte u kerkohet te jene te forte apo te mos qajne.Ato ndihmojne per te cliruar emocjonet. Lotet jane shprehje e natyrshme e hidherimit.Ato ndihmojne per te cliruar emocionet.Prinderit duhet te bejn dallimin mes nje reagimi normal dhe nje tjetri jonormal. Ata nuk mund ta bejne shpejt kete dallim: Shenjat mund te jene:problem me mesuesit,edukatoret,veshtirsi ne te mesuarit,terheqje,te qara dhe agresivitet te vazhdueshem ndaj prinderve,kujdestareve etj.Kur flitet qe ne fillim,me pas do te jete me e thjeshte ,sepse femijet rriten dhe mund te arsyetojne me mire. Bisedat e ngrohta e te sigurta me prinderit u japin femijeve rehati, siguri,qetesi.
REKOMANDIMET: Nuk ka nje” moshe te mire”qe nje femije ta kaloj mire divorcin e prinderve,sepse ndjeshmeria e femijve ndryshon nga nje moshe ne tjetren.Kur divorci ndodh kur femija hyn ne klase te pare apo eshte ne fillimet e adoleshences, ai mund ta kete shum te veshtire ndarjen e prinderve.Divorci eshte nje ndryshim I madh ne jeten e femijes. Gjithsesi,cfar do marrveshje qe te zgjidhet,nevojat e femijes suaj duhet te kene gjithmon perparsi.Duhet te merrni parasysh deshirat dhe nevojat e femijes ne raste festash, ditelindjesh, pushimesh,te jene ata te cilet mund te marrin vendime se me ke duan te qendrojne dhe nese duhet te jene te prinderit ne gezimet, festat e ditelindjet e tyre. Sic e thame qe divorci eshte nje krize e madhe e jetes per nje familje. Por ne qofte se ju dhe ish-bashkshorti/ja juaj punoni per ta zgjidhur kete,ju mund te jeni ende prinder te mire per femijen tuaj.
PERFUNDIMET:
o Nga zhvillimi I kesaj teme nxorem ne perfundim se divorci eshte I veshtire si per prinderit ashtu edhe per femijet.
o Shum femij e perjetonin ndarjen eprinerve me trishtim,zemerim.
o Pame qe hidherimi I tyre shfaqej me mospranim dhe heshtje,kthim prapa ne kohe,me lodhje fizike,shfaqnin ndjenja faji, panik dhe konfuzjon.
o Ne mesuam se prinderit pas divorcit duhet te takoheshin me njeri-tjetrin per te folur rredh femijeve te tyre per edukimin dhe rritjen e tyre gje qe femijet I bente te ndjehen me mire.
o Me e rendesishme ishte qe femija ka nevoje per mbeshtetje dhe dashurine e prindit.
REVERENCAT:
>Forum > Shkenca > Psikologji > Studim edhe materjale.
Gazetadita.al/ problem – dhe –keshilla- per –te trajtuar-femijet/psikologji.net. www.gazetastart.com/index.php?p=hg&hid=2083.
.jpg)
